Yunanca’da isimlerin erkeκ, dişi ve tarafsız / nötr adı ile üç cins altında toplandıklarını söylemiştik. Bu isimlerin cinsiyetini tayin eden ve sözcüğün hemen önünde bulunan bir de tanıtma sözcüğü vardır. Yani, tüm isimler artikeli (tanıtma sözcüğü) ile birlikte söylenir. Biz onların artikeline (tanıtma sözcüklerine) bakarak erkek, dişi ya da tarafsız olduklarını anlayabiliriz. Tekil erkek isimlerde artikel ο, tekil dişi isimlerde artikel η, tekil tarafsız isimlerde ise artikel το ‘dur. Bu nedenle sözcük ezberlerken tanıtma sözcüğü ile birlikte ezberlememiz gerekir. Sözcüğün önünde “bir” ifadesi getirildiği zaman artikel (tanıtma sözcüğü) kullanılmaz.
ο
ένας τοίχος bir duvar [“bir” sayı sıfatının erkek şekli ile kullanılmış, artikel yok]
αυτός ο τοίχος bu duvar [“bu” işaret zamirinin erkek şekli ile kullanılmış]
ένας ο τοίχος yanlış [sözcüğün önüne “bir” geldiği için artikel olmayacak]

η καρέκλα sandalye [isim artikel ile kullanılmış]
μια καρέκλα bir sandalye [“bir” sayı sıfatının dişi şekli ile kullanılmış, artikel yok]
αυτή η καρέκλα bu sandalye [“bu” işaret zamirinin dişi şekli ile kullanılmış]
μία η καρέκλα yanlış [sözcüğün önüne “bir” geldiği için artikel olmayacak]

το βιβλίο kitap [isim artikel ile kullanılmış]
ένα βιβλίο bir kitap [“bir” sayı sıfatının nötr şekli ile kullanılmış, artikel yok]
αυτό το βιβλίο bu kitap [“bu” işaret zamirinin nötr şekli ile kullanılmış]
ένα το βιβλίο yanlış[sözcüğün önüne “bir” geldiği için artikel olmayacak]


ΔΩΜΑΤΙΟ ODA [domatyo]

το δωμάτιο [to domatyo] oda
ένα δωμάτιο [ena domatyo] bir oda
αυτό το δωμάτιο [afto to domatyo] bu oda


ΤΡΑΠΕΖΙ MASA [trapezi]

το τραπέζι [to trapezi] masa
ένα τραπέζι [ena trapezi] bir masa
αυτό το τραπέζι [afto to trapezi] bu masa


ΕΚΕΙΝΟΣ ŞU [ekinos]

εκείνος ο τοίχος [ekinos o tihos] şu duvar
εκείνος είναι τοίχος [ekinos ine tihos] şu duvardır

ΕΚΕΙΝΗ ŞU [ekini]

εκείνη η καρέκλα [ekini i karekla] şu sandalye
εκείνη είναι καρέκλα [ekini ine karekla] şu sandalyedir

ΕΚΕΙΝΟ ŞU [ekino]

εκείνο το μολύβι [ekino to molivi] şu kalem
εκείνο είναι μολύβι [ekino ine molivi] şu kalemdir

Açıklama: Uzaktaki şeyi işaret ederken kullandığımız “şu” anlamına gelen işaret zamiri sözcük de Yunanca’da üç tanedir. Erkek isimler için εκείνος, dişi isimler için εκείνη, tarafsız / nötr isimler için εκείνο ise kullanılır.
Yukarıdaki üç cümleden ilkinin açılımı şöyledir;
εκείνος = şu [duvar sözcüğü erkek isim olduğu için onu niteleyen “şu” sözcüğü de erkek oldu]
είναι = -dır [“olmak” fiilinin 3. tekil şahsı kullanılmış, söz konusu nesne cansız bir varlık]
τοίχος = duvar [Yunanca’da erkek isim grubuna giren bir sözcük, cümlede özne durumunda]

Yunancada cümle kuruluşunu en basit bir cümle tipini ele alarak öğrenmeye başlayalım: Önce böyle bir cümlede kullanacağımız sözcükleri Türkçe anlamları ile sıralayalım.

αυτός
Bu είναι
-dır. Αυτός είναι ένας τοίχος.
Bu bir duvardır. ένας
bir τοίχος
duvar

αυτή
Bu είναι
-dır. Αυτή είναι μία πόρτα.
Bu bir kapıdır. μία
bir πόρτα
kapı

αυτό
Bu είναι
-dır. Αυτό είναι ένα τραπέζι.
Bu bir masadır. ένα
bir τραπέζι
masa

Bu sözcüklerin cümle içindeki yerlerini aşağıdaki örneklerde inceleyiniz. Yunanca cümlede büyük harfle yazılmış sözcüğün Türkçe karşılığı, Türkçe cümlede de büyük harfle yazılmıştır.

ΑΥΤΟΣ είναι ένας τοίχος. BU bir duvardır.
[AFTOS ine enas tihos]

Αυτό ΕΙΝΑΙ ένα βιβλίο. Bu bir kitapDIR.
[afto İNE ena vivlio]

Αυτή είναι ΜΙΑ πόρτα. Bu BİR kapıdır.
[afti ine MİA porta]

Αυτό είναι ένα ΔΩΜΑΤΙΟ.Bu bir ODAdır.
[afto ine ena DOMATYO]

Bu basit Yunanca cümlelerde dikkat çeken önemli noktalar şunlardır:

1) Yunanca’da cümledeki sözcük sıralanışı Türkçe’dekinden farklıdır. Her iki dildeki aynı anlamlı cümlelerde ilk sözcükler, yani özneler cümlelerin başında bulunmaktadır.

Αυτός ...... [erkek isim için] Bu ......
Αυτή ...... [dişi isim için] Bu ......
Αυτό ...... [tarafsız / nötr isim için] Bu ......

2) Yunanca cümlede είναι ikinci olarak, yani özneden sonra geldiği halde bunun Türkçe karışığı olan “-dır”, cümlenin sonunda ve isme bitişik olarak bulunmaktadır.

Αυτός ΕΙΝΑΙ ένας τοίχος. Bu bir duvarDIR.
Αυτή ΕΙΝΑΙ μία καρέκλα. Bu bir sandalyeDİR.
Αυτό ΕΙΝΑΙ ένα μάθημα. Bu bir dersTİR.

3) Yunanca’da είναι her cümlede aynı kaldığı halde, Türkçe karşılığı, bağlı bulunduğu ismin ses yapısına uyarak “-dir, -dır, -dur, -dür, -tir, -tır” gibi değişik şekiller almaktadır.

Αυτό είναι ένα τραπέζι. Bu bir masa (dır)
Αυτό είναι ένα σπίτι. Bu bir ev (dir)
Αυτό είναι ένα βιβλίο. Bu bir kitap (tır)
Αυτή είναι μία καρέκλα. Bu bir sandalye (dir)
τοίχος duvar [isim artikel ile kullanılmış]

Είναι αυτό ένα βιβλίο; Όχι, αυτό δεν είναι. ( = Όχι, αυτό δεν είναι ένα βιβλίο)
Bu bir kitap mıdır?
hayır, o değildir. ( = Hayır, o bir kitap değildir.) Είναι αυτή μία καρέκλα; Όχι, αυτή δεν είναι. ( = Όχι, αυτή δεν είναι μία καρέκλα)
Bu bir sandalye midir?
hayır, o değildir. ( = Hayır, o bir sandalye değildir.) Είναι αυτός ένας τοίχος; Όχι, δεν είναι. ya da Όχι, δεν είναι
Bu bir duvar mıdır?
Hayır, (o bir duvar) değildir Είναι εκείνο ένα άλογο; Όχι, εκείνο / αυτό δεν είναι. ya da Όχι, δεν είναι
Şu bir at mıdır?
Hayır, şu / o (bir at) değildir. Ya da hayır, değildir. Είναι αυτό ένα αυτοκίνητο; Όχι, αυτό δεν είναι. ya da Όχι, δεν είναι
O bir otomobil midir?
Hayır, o (bir otomobil) değildir. Ya da hayır, değildir. Είναι αυτό ένα κουτί; Όχι, αυτό δεν είναι. Αυτό είναι ένα καπέλο
Bu bir kutu mudur?
hayır, o (bir kutu) değildir. Bu bir şapkadır. Είναι αυτό ένα άλογο; Όχι, αυτό δεν είναι. Αυτός είναι ένας σκύλος.
O bir at mıdır?
Hayır, o (bir at) değildir. O bir köpektir Είναι αυτό ένα σχολείο; Όχι, αυτό δεν είναι. Αυτό είναι ένα σπίτι
O bir okul mudur?
Hayır, o (bir okul) değildir. O bir evdir. Είναι αυτό ένα πλοίο; Όχι, αυτό δεν είναι. Αυτό είναι ένα τρένο.
O bir gemi midir?
Hayır, o (bir gemi) değildir. O bir trendir. Είναι αυτή μία καρέκλα; Όχι, αυτή δεν είναι. Αυτό είναι ένα τραπέζι.
Bu bir sandalye midir?
Hayır, O (bir sandalye) değildir. O bir masadır. Είναι εκείνο ένα λεωφορείο; Όχι, αυτό δεν είναι. Αυτό είναι ένα αυτοκίνητο
Şu bir otobüs müdür?
Hayır, o (bir otobüs) değildir. O bir otomobildir.

Αλλά / μα
Δεν διαβάζει πολύ, αλλά τα καταφέρνει στο σχολείο
ama, ancak, fakat
Çok ders çalışmaz, ama okulda başarıyor αν / άμα Αν θέλεις, θα φύγουμε νωρίς
eğer
İstiyorsan, erken ayrılacağız αν και Αν και δεν θέλαμε, πήγαμε στο πάρτυ
(...)diği halde
İstemediğimiz halde partiye gittik αφού Αφού είναι τόσο αργά, μην πηγαίνεις
madem ki
Madem ki bu kadar geç (oldu) gitme γιατί / διότι
Πήγαν με ταξί στο θέατρο, γιατί δεν ήθελε να οδηγήσει το βράδυ
çünkü, (...)dığı için
Taksi ile tiyatroya gittiler, çünkü akşam araba kullanmak istemedi (Akşam araba kullanmak istemediği için) γιατί
Δεν ξέρω γιατί έφυγε
niçin, neden, niye?
Niye gitti, bilmiyorum δηλαδή Δηλαδή δεν θέλεις να πάμε στο θέατρο;
yani
Yani, tiyatroya gitmemizi istemiyor musun? είτε είτε Είτε σήμερα είτε αύριο εγώ θα πάω στην Αθήνα
ister ... ister
İster bugün ister yarın Atina’ya ben gideceğim ενώ
Διάβαζε την εφημερίδα ενώ έτρωγε
(...)iken
Yemek yerken gazete okuyordu επειδή
Αγόρασα ένα άλλο ζευγάρι παπούτσια επειδή ήταν πολύ φτηνά
(...)dığı için
Çok ucuz olduğu için bir çift ayakkabı daha aldım εφόσον Εφόσον μου λες την αλήθεια, μπορείς να πας
(...)iyorsa, madem
Bana doğruyu söylersen gidebilirsin ή
Θα πάμε στο Παρίσι ή στη Λυών
veya, yahut, ya da
Paris’e ya da Lyon’a gideceğiz ή …… ή
Ίσως να πάμε ή στη Κρήτη ή στη Ρόδο
ya ... ya da
Ya Girit ya da Rodos’a gidebiliriz και / κι
Έφαγε κάτι κι έφυγε
ve, de, da, dahi
Bir şeyler yiyip (yedi ve gitti) gitti καθώς
Την είδα καθώς περνούσα από το βιβλιοπωλείο
(...) iken
Kitapçının önünden geçerken onu gördüm. λοιπόν
Τι σου είπε λοιπόν;
şu halde, demek ki
Şu halde, sana ne söyledi? μήπως Μήπως είδες τον Νίκο;
acaba
Acaba Niko’yu gördün mü? μήτε, μήτε Μήτε θέλει να φάει, μήτε θέλει να πιει τίποτε
ne ... ne de
Ne yemek yemek ne de bir şey içmek istiyor μολονότι Μολονότι κουράζεται, δουλεύει σκληρά
(...) diği halde
Yorulduğu halde (yorulmasına rağmen) sıkı çalışır μόνο
Από τους φίλους μας μόνο Νίκος και η Ελένη μιλάνε Αγγλικά
sadece
Arkadaşlarımızdan sadece Nikos ve Eleni İngilizce konuşabiliyor όμως
Της είπα να έρθει, όμως δεν με άκουσε
fakat, ama, ancak
Ona gelmesini söyledim, ancak beni dinlemedi ούτε ούτε
Δεν θέλω ούτε ζάχαρη, ούτε γάλα
ne ... ne de
Ne şeker ne de süt istiyorum ότι
Είπε ότι τελείωσε
(...) mesini, (...)diğini
Bitirdiğini söyledi πως
Είπε πως θα έρθει κατά τις 10.00
(...) diği-, ki
Saat 10’a doğru geleceğini söyledi ώσπου
Θα περιμένω έξω ώσπου να τελειώσεις
(...)e kadar
(Sen) bitirinceye kadar dışarıda bekleyeceğim. ώστε Ώστε δεν σου είπε τίποτα
demek ki, sonuçta
Demek ki sana hiçbir şey söylemedi ούτως ώστε

Μαγείρεψε αρκετά φαγητά, ούτως ώστε να βρουν τα παιδιά να φάνε κάτι όταν γυρίσουν σπίτι
(...)mesi için
Çocuklar eve döndüğünde yiyecek bir şeyler bulabilmeleri için yeterince yemek pişirdi ωστόσο
Κατάλαβε την αγανάκτησή μου, ωστόσο δεν είπε τίποτα
mamafih, bununla birlikte, fakat
Kızgınlığımı anladı, fakat bir kelime b